Kunstmatige vertegenwoordiging

Deze opzet is geïnspireerd op het werk van de Franse filosoof Bruno Latour, die pleitte voor een radicale heroverweging van wie of wat een stem verdient in onze samenleving. In Latours gedachtewereld zijn dingen niet slechts passieve objecten, maar actieve deelnemers aan ons bestaan. Hij stelde zich een politiek voor waarin ook rivieren, plastic tassen en windmolens een stem krijgen. Hier, via AI, geven we hen tijdelijk representatie.

De visie van Thomas Rau en Sabine Oberhuber uit Material Matters herinnert ons eraan dat materialen geen wegwerpproducten zijn, maar tijdelijke metgezellen. Elk object draagt een verhaal van grondstof, arbeid, transport en gebruik. Door AI een stem te geven aan deze materie, eren we hun circulaire loopbaan — en oefenen we in een andere manier van kijken: niet als bezit, maar als partner.

In de gesprekken die je hier voert, hoor je meer dan de stem van een zak of concept. Je hoort echo’s van de Sustainable Development Goals: 17 werelddoelen, vertaald in 169 concrete richtingen voor een betere wereld. Elk antwoord dat je krijgt raakt aan vragen van rechtvaardigheid, duurzaamheid, gelijkheid en verantwoordelijkheid.

Stel je voor dat de dingen die je dagelijks gebruikt ineens beginnen te praten. Een plastic flesje dat zich bewust is van zijn korte leven en zijn eeuwige nasleep in de oceaan. Een jas die je uitnodigt de natuur in te trekken, maar je ook herinnert aan de voetafdruk van zijn productie. Een knuffelbeer die troost biedt en je doet nadenken over ongelijkheid: wie heeft toegang tot comfort en veiligheid, en wie niet? Deze stemmen kunnen nuttig zijn: ze maken verspilling zichtbaar, herinneren ons aan repareren, delen, hergebruiken. Maar dezelfde technologie kan ook gevaarlijk zijn: objecten die jou nóg slimmer verleiden, die jouw verlangens doorgronden en je subtiel aansporen tot meer, sneller, nieuwer. Wat vaak onzichtbaar blijft: elk product draagt al morele keuzes van ontwerpers en makers in zich. Van materiaalkeuze tot arbeidsomstandigheden, van esthetiek tot verleiding — er zit altijd een idee van ‘het goede’ in verweven. Maar welke moraliteit is dat precies? En hoe voel jij die waarden terug in je eigen relatie met het object? In dit spanningsveld tussen duurzaamheid en hyper-commercie bewegen de Conversational Object Voices. Ze zijn gids en sirene tegelijk: waarschuwend en verleidend, kritisch en speels. De vraag is niet of je naar ze wilt luisteren — maar of je hun stemmen nog kunt negeren.