Wat is een Bedrijfsfilosoof?
Een bedrijfsfilosoof is iemand die zich bezighoudt met de kunst van ‘praktische wijsheid bedrijven’. In een wereld waarin organisaties te maken hebben met complexe vraagstukken—van technologische innovaties tot ethische dilemma’s—biedt bedrijfsfilosofie een reflectieve, kritische en creatieve denkwijze om deze uitdagingen te benaderen.
Veel organisaties hebben een missie, visie en kernwaarden, maar hoe vaak worden die werkelijk getoetst aan de praktijk? Hoe vaak stellen bedrijven zichzelf de vraag: zeggen we wat we doen, doen we wat we zeggen, en waar blijkt dat dan uit? Wijsheid is niet statisch; het is een dynamisch proces dat voortdurend wordt beïnvloed door maatschappelijke, technologische en economische krachten.
Als bedrijfsfilosoof breng ik structuur aan in deze reflectie en help ik organisaties om wijsheid niet alleen als abstract begrip te zien, maar als iets dat in hun strategie, cultuur en dagelijkse werkpraktijken verankerd kan worden.
Waarom een Bedrijfsfilosoof?
Bedrijven bevinden zich in een steeds veranderende wereld waarin zij geconfronteerd worden met ‘wicked problems’—problemen die complex, onvoorspelbaar en moeilijk oplosbaar zijn. Denk aan vraagstukken rondom duurzaamheid, technologische ethiek of maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Strategie wordt vaak gezien als de rationele kant van bedrijfsvoering, maar wijsheid is iets anders. Het vraagt om diepere reflectie: waarom werken we zoals we werken? Welke onderliggende aannames sturen onze beslissingen? En hoe zorgen we ervoor dat we niet alleen efficiënt, maar ook betekenisvol handelen?
Een bedrijfsfilosoof helpt organisaties door:
- Het blootleggen van blinde vlekken in strategie en cultuur
- Het stellen van fundamentele vragen over waarden en ethiek
- Het ontwikkelen van denkgereedschappen die teams helpen beter te oordelen en te beslissen
- Het faciliteren van moreel beraad en kritische dialogen
Kortom, een bedrijfsfilosoof biedt niet de zoveelste ‘quick fix’, maar helpt bij het ontwikkelen van duurzame inzichten die organisaties versterken.
Wat doet een Bedrijfsfilosoof?
In mijn rol als bedrijfsfilosoof help ik organisaties en (management)teams om minder tastbare problemen te ontrafelen en te voorzien van een hanteerbaar inzicht. Dit kan op verschillende manieren:
- Waardenonderzoek: Hoe verhoudt een organisatie zich tot haar kernwaarden en hoe worden deze in de praktijk beleefd?
- Denkgereedschappen en workshops: In interactieve sessies help ik teams om kritisch en creatief na te denken over vraagstukken waar ze in de praktijk tegenaan lopen.
- Coaching en sparringsessies: Vanuit een filosofische invalshoek reflecteer ik met leiders en teams over vraagstukken op het snijvlak van technologie, ethiek en organisatieontwikkeling.
- Moreel beraad en ethische advisering: Bij strategische beslissingen breng ik ethische en maatschappelijke vraagstukken in kaart.
Daarnaast werk ik aan het integreren van filosofische inzichten in het bedrijfskundeonderwijs, onder andere via de Werkplaats Bedrijfsfilosoof, waar studenten, docenten en bedrijven samen reflecteren op transities en bedrijfsvoering.
Wie is de Bedrijfsfilosoof?
Mijn naam is Gideon Haan, een bedrijfsfilosoof met een achtergrond in techniekfilosofie, IT en bedrijfskunde. Mijn werk draait om het verbinden van technologie, ethiek en organisatieontwikkeling. Met zeer ruime ervaring in het bedrijfsleven en als hoofddocent aan Hogeschool Saxion, combineer ik academische kennis met praktische wijsheid. Bij de hogeschool ben ik tevens parttime aangesteld als Bedrijfsfilosoof bij de Academie Bestuur, Recht en Ruimte en vervul ik organisatiebrede functies zoals de Saxion Ethische Advies Commissie (SEAC), Green ambassador en onderwijs-AI expert.
Mijn kracht ligt in het creëren van inzicht op drie niveaus:
- Menselijk inzicht – Hoe kunnen mensen (individuen en groepen) zichzelf en hun context beter begrijpen, en daarin zin ervaren?
- Samen denken en bouwen – Hoe kunnen we met anderen (teams, partners, stakeholders) nieuwe betekeniskaders ontwikkelen en samen vormgeven?
- Technologie en organisatie – Hoe verhouden digitale ontwikkelingen zich tot ethiek en bedrijfsstrategie?
Mijn aanpak is kritisch én speels, confronterend én verbindend. Ik help teams vastgeroeste denkpatronen los te laten en scherpere vragen te stellen, zodat ze zelf tot wijzere besluiten kunnen komen.
Welke vragen kan een Bedrijfsfilosoof helpen beantwoorden?
Elke organisatie loopt tegen vragen aan waarop het antwoord niet zomaar in een managementboek staat. Enkele voorbeelden:
- Hoe maken we de vertaalslag van onze kernwaarden naar de werkvloer?
- Hoe gaan we om met de spanning tussen efficiëntie en ethische verantwoordelijkheid?
- Hoe zorgen we dat technologie in onze organisatie ondersteunend is aan menselijk welzijn in plaats van enkel efficiëntie?
- Hoe kunnen we op een meer duurzame en verantwoorde manier werken, zonder in kortetermijndenken te vervallen?
Een bedrijfsfilosoof helpt niet door pasklare antwoorden te geven, maar door de juiste vragen te stellen en samen op zoek te gaan naar de antwoorden die in de context van de organisatie passen.
Hier zijn meer voorbeelden die daadwerkelijk door mij zijn behandeld.
Hoe werkt de Bedrijfsfilosoof?
Ik werk met denkgereedschappen, gesprekstechnieken en kritische reflectie om teams en individuen verder te helpen. Dit kan in de vorm van:
- Workshops en brainstormsessies
- Sparring met directies en managementteams
- Onderzoek en analyse van organisatiecultuur en waarden
- Moreel beraad en ethische dialoog
Mijn werkwijze kenmerkt zich door ontspanning en humor, want wijsheid bedrijven mag best plezierig zijn. Samen komen we tot scherpe gesprekken, heldere inzichten en zinnige vooruitgang.
Wil je ontdekken wat bedrijfsfilosofie voor jouw organisatie kan betekenen?
Neem contact op en laten we in gesprek gaan. Want wijsheid begint bij de juiste vragen.
Gideon Haan
gideon AT bedrijfsfilosoof PUNT com
Ingeschreven onder nummer 71845984 bij de Kamer van Koophandel.
